عید اکمال دین و اتمام نعمت و هنگامه اعلان وصایت و ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام فرخنده باد.
عید غدیر، عید الله الاکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامیاست. هیچ روزی در طول سال، فرخندهتر و مبارکتر از این روز مقدس نزد شیعیان اهلبیت نیست. امام صادق سلام اللهعلیه میفرماید:«ان یوم غدیر خم بین الفطر و الاضحی و الجمعه کالقمر بین الکواکب...» روز عیدغدیر خم در میان سه عید فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگی ماه در میانستارگان است. چه تعبیر ظریفی امام دارد که عید غدیر را تشبیه به ماه کرده است ودیگر اعیاد را به ستاره; زیرا در این روز بزرگ بود که خداوند اعلام کرد: امروزدین را بر شما تکمیل کردم و نعمتم را بر شما به اتمام رساندم «الیوم اکملتلکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا».
جغرافیای غدیر خم :
«غدیر خم» نام ناحیه‌ای در میان مکه و مدینه است که بر سر راه حاجیان قرار دارد و به خاطر وجود برکه‌ای در این محل که در آن آب باران جمع می شده‌است، به این نام شهرت یافته‌است. غدیر در 3-4 کیلومتری جحفه واقع شده و جحفه در 64 کیلومتری مکه قرار دارد که یکی از میقات‌های پنجگانه‌است. در جحفه راه اهالی مصر، مدینه، عراق و شام از یکدیگر جدا می‌شود. غدیر خم به‌سبب وجود آب و چندین درخت کهنسال، محل توقف و استراحت کاروانیان بود؛ اما گرمایی طاقت فرسا داشت.
از آغاز ذی‌القعده سال دهم هجری که آخرین سال زندگانی پیامبر بود، به همه مناطق مسلمان‌نشین و ایل‌ها و قبیله‌های مسلمان عربستان خبر داد که وی در این ماه به مکه معظمه خواهد رفت و حج به‌جای خواهد آورد و بدین‌ترتیب بزرگ‌ترین اجتماع مسلمانان شکل گرفت، که به حجةالوداع معروف است.با پایان حج محمد به سرعت دستور حرکت جهت اجتماع در غدیر خم را دادند. حتی 12000 از اهل یمن - که برای رفتن به وطن خود باید راه دیگری را می‌رفتند - به دستور او با کاروان مسلمانان همراه شدند.در میان راه مکه و مدینه در غدیر خم، آیه قرآن فروفرستاده شد:«ای پیامبر! آن چه را از سوی پروردگارت بر تو نازل شده [به مردم] برسان. اگر این کار را نکنی، رسالت الهی را به انجام نرسانده‌ای و خداوند از مردم نگاهت خواهد داشت.در پی نزول این آیه، پیامبر دستور داد همه کاروانیان در آن محل گرد هم آیند، و در همان‌جا پیامبر خطابه? طولانی غدیر را ایراد کرد.
ای مردم! بدانید که خداوند علی را ولی و امام شما قرار داده و اطاعت او را بر مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی از آنان پیروی کنند، و بر شهری و روستایی و عجم و عرب و آزاد و مملوک و بزرگ و کوچک و سفید و سیاه واجب کرده‌است. آگاه باشید که «امیر المؤمنین» غیر از این برادرم کسی نیست و پیشوایی مؤمنان پس از من بر کسی جز او روا نخواهد بود. او جانشین من در امتم و پیشوای کسانی است که به من ایمان آورده‌اند و نیز جانشین من در تفسیر کتاب خدا است. خداوند دین شما را به واسطه امامت او کامل گردانید. به دستورات او گوش فرا دهید تا در سلامت بمانید و از او پیروی کنید تا هدایت شوید. ای مردم! من «صراط مستقیم»ام، که خداوند شما را به پیروی آن امر فرموده‌است. آن‌گاه پس از من، علی و پس از او، فرزندانم از نسل او. من [از جانب خداوند] دستور یافته‌ام که از شما درباره آنچه که از سوی خداوند درباره علی امیرالمؤمنین و اوصیای پس از او آوردم، بیعت بگیرم و دست شما را بفشارم. خداوند به من دستور داده که از زبان‌های شما در مورد آنچه بیان نمودم - راجع به علی امیر المؤمنین و امامانی که پس از او می‌آیند و از من و از اویند، اقرار زبانی بگیرم و چنان که خبرتان دادم، نسل من از صلب علی است. همگی بگویید: شنیدیم و اطاعت می‌کنیم و خرسندانه - در مقابل آن چه از سوی پروردگار ما و خویش درباره امامت علی امیرالمؤمنین و امامانی که از صلب او به دنیا می‌آیند، به ما رساندی - سر تسلیم فرود می‌آوریم. بر این باور زنده‌ایم و با آن می‌میریم و با آن [در قیامت] محشور می‌شویم. تغییر نمی‌دهیم و تبدیل و انکار نمی‌کنیم، تردید به دل راه نمی‌دهیم و از این باور برنمی‌گردیم و پیمان نمی‌شکنیم.
پس از پایان خطابه، این آیه بر پیامبر فرو فرستاده شد:
امروز کافران از دین شما ناامید شدند. پس از آنان نهراسید و از من (پروردگار) بترسید. امروز دینتان را برایتان کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام داشتم و اسلام را به‌عنوان دینتان پسندیدم.
مراسم بیعت مسلمانان با پیامبر و علی سه روز طول کشید و حتی بانوان با قراردادن دست خود در ظرف بزرگ آبی که در سوی دیگر آن در درون خیمه، دست علی قرار داشت، بیعت خود را اعلام می‌کردند.
در دیدگاه شیعه، منافقین که گروه قابل‌توجهی را تشکیل می‌دادند، در ماجرای غدیر و به اراده الهی، نتوانستند نیات خود را آشکار و عملی کنند؛ اما در میان جمعیت شبهه‌افکنی‌هایی نسبت به اقدام پیامبر انجام می‌دادند و شخصی به نام «حارث فهری» را تحریک کردند تا نزد رسول بیاید و برخلاف همه تصریحات حضرت در ضمن خطبه، سؤال کند که آیا آن چه درباره علی بن ابی طالب گفتی از جانب پروردگار بود یا از جانب خود؟ پیامبر در پاسخ فرمودند: «خداوند به من وحی کرده‌است و واسطه میان من و خدا جبرئیل است و من اعلام‌کننده پیام خدا هستم و بدون اجازه پروردگارم، خبری را اعلام نمی‌کنم.»
حدیث غدیر در برخی منابع
تفسیر الطبری، ج 3 ص 428
الخصائص (السیوطی)، ص 18
سنن الترمذی، ج 5 ص 591
صحیح الترمذی، ج 1 ص 32، ج 2 ص 298، ج 5 ص 633
صحیح مسلم، ج 4 ص 1873
الطرائف، سید ابن طاووس، ص 33.
کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم، سید هاشم بحرانی
بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج 37، ص 181 و 182
عوالم العلوم، شیخ عبدالله بحرانی، ج 15/3 ص 307 تا 327
عبقات الأنوار، میر حامد حسین هندی، جلد غدیر
الغدیر، علامه امینی، ج 1، صص 12 تا 151، و 294 تا 322
خلاصه عبقات الأنوار، سید علی حسینی میلانی، جلد غدیر
منبع:
http://fa.wikipedia.org/wiki/